ابهامات در تأمین مالی مسکن کرامت
به گزارش بازسازی خانه طرح ساخت یک میلیون واحد مسکونی امکان پذیراست؟ این موضوعی است که کارشناسان حوزه ساخت و ساز و شهرسازی مورد بررسی قرار گرفت.
به گزارش بازسازی خانه به نقل از خبر آنلاین، کارشناسان معتقدند ابعاد این طرح هنوز روشن نیست و حتی موافقان این طرح هم بر این عقیده اند که اجرای آن الزاماتی را داراست که باید مد نظر قرار گیرد.
بسیاری از تورم زا بودن اجرای این طرح تاکید دارند و برخی دیگر راهکار تأمین منابع مالی را مهم ترین مسئله در این عرصه ارزیابی میکنند و معتقدند تأمین این اعتبار از قدرت اقتصاد ایران در شرایط کنونی خارج است.
ابعاد طرح روشن نیست
یک کارشناس اقتصادی اظهار داشت: طرح ساخت یک میلیون مسکن هنوز طرح شفافی نیست و ابعاد این مورد برای صاحب نظران و کارشناسان مبهم است.
وحید شقاقی شهری توضیح داد: سوال بنیادین این است که وظیفه دولت چیست؟ باید توجه داشت وظیفه دولت ساخت مسکن نیست و این یک خطای راهبردی است.
عضو هیات علمی دانشگاه تربیت مدرس افزود: دولت مسئولیت سیاست گذاری و حمایت را بر عهده دارد و هرگونه دخالت دولت در اقتصاد اوضاع را بدتر می کند مگر لزوم به شکلی باشد که دخالت دولت را توجیه پذیر کند.
شقاقی در توضیح این مطلب اضافه کرد: بعنوان مثال وقتی در بخش خصوصی، بنگاه دار هزینه اجتماعی به اقتصاد تحمیل می کند، دولت می تواند دخالت کند و یا زمانی که شکست بازار رخ می دهد، دخالت دولت توجیه پذیر است اما همین دخالت هم باید با محدودیت روبرو باشد.
وی ضمن اشاره به تجربه ساخت مسکن مهر در دولت دهم اظهار داشت: هر چند معتقدم در چارچوب این پروژه بخشی از دهک های کم درآمد صاحب مسکن شدند ولی تحلیل هزینه فایده آن می گوید با مکانیزم دیگری می شد هزینه ها را کم کرد و فواید آنرا بیشتر کرد.
وی سپس به شعار ساخت یک میلیون واحد مسکونی در سال اشاره نمود و افزود: باز هم باید به این سؤال مبنایی برگشت که آیا لازم است دولت در بخش ساخت و ساز دخالت کند و مهم تر از آن آیا این دخالت به صرفه اقتصاد است؟
وی تصریح کرد: منطق سیاست گذاری اقتصادی می گوید باید حمایت ها به صورتی باشد که کمترین دخالت دولت در حوزه مسکن اتفاق بیفتد تا سرمایه گذار بخش خصوصی دنبال مسیر خود باشد. تجربه نشان داده است هر صنعتی با دخالت با بحران روبرو شده و مثال بارز این بحران را در صنعت خودرسازی میتوان دید.
هیچ دولتی تجربه ساخت یک میلیون مسکن را ندارد
نائب رئیس اتاق بازرگانی ایران اظهار داشت: اجرای پروژه ساخت یک میلیون واحد مسکونی در سال خیلی سخت و پیچیده است و در هیچ کشوری، دولت چنین تجربه ای را نداشته است.
حسین سلاح ورزی با تکیه بر این که دولت باید جزئیات این برنامه را هم اعلام نماید، اظهار داشت: شاید برنامه ای جدید برای این پروژه تدارک دیده نشده و مدل همان مدل مسکن ملی و مسکن مهر باشد اما نکته مهم اینجاست که باید دید چه میزان از این واحدهای مسکونی در روستاها راه اندازی خواهند شد.
وی اظهار داشت: از یک سو حدود سی هزار شرکت پیمانکاری در ایران وجود دارد که هرچند از نظر فناوری ساخت دارای تجربه نیستند ولی ظرفیت خوبی را دارا هستند و شاید بتوانند تعداد قابل توجهی مسکن بسازند اما نکته مهم به بخش تأمین مالی بازمی گردد.
دو هزار سند مالکیت آپارتمان برای یک نفر
محمد حسن ملک مدنی، شهردار اسبق تهران اظهار داشت: قیمت زمین در شمال تهران طی چهار دهه بیشتر از ۶۰ هزار برابر شده است و با وجود شهرفروشی و تخریب چهره شهر با ساختمان سازی که مشکلات زیست محیطی هم برای شهر ایجاد کرد، همچنان مشکل مسکن حل نشده است.
ملک مدنی در کلاب هاوس اظهار داشت: عجیب است که قیمت زمین ۲۵۰۰ سال طول کشید تا در منطقه ای مثل نیاوران به دو هزار تومان برسد اما در طول چهار دهه این قیمت بیشتر از شصت هزار برابر شده است.
وی تصریح کرد: در سال ۸۰ که من شهردار تهران بودم، قیمت مسکن در نقاط مرغوب تهران محدوده هفتصد هزار تومان بود اما بینید که قیمت ها در این دو دهه چقدر افزایش عجیب و غریب افزایش داشته است.
وی با انتقاد از نبود آمار تصریح کرد: در کشورهای پیشرفته همه اطلاعات شهروندان در شهرداری ها ثبت شده است و شهرداری می داند ساکنان هر منطقه شغل دارند یا ندارند و در چه وضعیتی هستند. حکومت ها چهار وظیفه اصلی دارند، تأمین بهداشت و درمان، آموزش و پرورش، مسکن و اشتغال این بدان معناست که اگر دولتی نتواند اشتغال لازم را ایجاد نماید ضروریست که حقوق بیکاری بدهد. حالا در این وضعیت ما با نبود آمار و مبهم بودن وضعیت در بسیاری بخش ها روبرو می باشیم.
او ضمن اشاره به این که نزدیک به بیست و دو میلیون خانوار در ایران زندگی می کنند، اظهار داشت: حال بررسی نماییم از این تعداد چند درصد خانه ندارند، ما در ایران کمتر با مشکل بیابان نشینی و چادرنشینی و... روبرو می باشیم. نمی گویم نداریم اما درصد کمی از خانوارهای ما درگیر این بحران هستند و در نتیجه ما باید بر همین مبنا برنامه ریزی نماییم.
وی در توضیح این مطلب اضافه کرد: می بینید کسانی که مالک خانه نیستند، در منازل استیجاری زندگی میکنند و عده ای هم مسکن نامناسب دارند و باید برایشان فکری کرد. در نتیجه چاره معضل مسکن در ایران از بهبود وضعیت رابطه مالک و مستاجری و برنامه ریزی برای نوسازی و مرمت و بهسازی واحدهای مسکونی نامناسب میگذرد.
او با طرح این پرسش که چرا کالای مورد نیاز خانوار تبدیل به کالای سرمایه ای شده است؟ اظهار داشت: طبیعی است برای رفع این مشکل باید سیاستهای اقتصادی تغییر کند، چرا باید شهرها به محلی برای خانه های خالی تبدیل شوند؟ در همین تهران کسی هست که ۲ هزار سند آپارتمان در دست دارد، طبیعی است با تغییر سیاست اقتصادی باید بخش مهمی از مشکل رابرطرف کرد.
بحرانی به نام تأمین اعتبار
سلطان محمدی، کارشناس صنعت مسکن در نشست کلاب هاس خبرآنلاین تصریح کرد: معلوم نیست دولت بر چه اساسی می خواهد این کار را انجام دهد؟
وی افزود: سوال اینجاست که چه اتفاق و گشایشی حاصل شده و چه منابعی تأمین شده که دولت فکر کرده می تواند یک میلیون واحد مسکن بسازد؟ وقتی تا کنون نتوانستیم این کار را نماییم یعنی نمی شده چنین طرحی را انجام دهیم.
وی افزود: دولت کسری بودجه ترسناکی دارد، مبلغی بین ۴۰۰ تا ۵۰۰ هزار میلیارد تومان. حال با این کسری عظیم بودجه چه باید کرد؟
وی اظهار داشت: منابع مالی این طرح مشخص نیست، گفته اند درآمدهای حاصل از اقساط مسکن مهر. این عدد مشخص و حدود پنج تا هفت هزار میلیارد تومان است، مضافا اینکه باید این بدهی ها از جانب دولت به بانک مرکزی پس داده می شد ولی اکنون میخواهند باردیگر استفاده کنند. از طرفی گفته شده مالیات خانه های خالی ومالیات خانه های لوکس منابع تأمین اعتبار عنوان شده که هنوز تحقق شان مشخص نیست.
او در بخش دیگری از سخنانش اظهار داشت: عمده زمینهای کشور در دست دولت می باشد اما باید زیرساخت های لازم فراهم گردد تا تجربه مسکن مهر تکرار نشود. در چارچوب این طرح، خانه را دولت ساخت اما بیمارستان و مدرسه را گفتند خیرین بسازند.
وی با تکیه بر این که در صورت نبود حمل و نقل، ساخت و ساز بی فایده است، اظهار داشت: شهر فقط ساختمان نیست. معادل قیمت هر ساختمان باید در زیرساختها سرمایه گذاری شود. مسئولیت دولت ایجاد زیرساخت بهداشت، آموزش، جاده، پارک، پیاده رو، پاسگاه پلیس و خدمات عمومی است و اگر اینها مهیا باشد مردم میتوانند مسکن بسازند.
تجربه تلخی به نام مسکن مهر
محمود اولاد کارشناس اقتصاد مسکن هم تصریح کرد: بر مبنای آن چیزی که در مقیاس طرح های جامع و تفصیلی مطرح می شود، مناطق مسکونی تنها ۲۵ درصد شهرها را تشکل می دهد و ۷۵ درصد دیگر معابر، فضاهای عمومی و فضای سبز است این یعنی هزینه و مساحت ساخت یک میلیون واحد مسکونی را باید ضربدر چهار نماییم.
وی ضمن اشاره به این که یک میلیون خانه یعنی مشهد، اظهار داشت: من در ارزیابی مسکن مهر گفتم این طرح صد سال مملکت را گروگان می گیرد و حالا می خواهیم چهار برابر آن پروژه را اجرایی نماییم.
باید مافیا را از بین برد
رییس مجمع ملی صنعت مسکن و ساختمان اظهار داشت: مسکن موتور محرک هزار و دویست گروه شغلی است و هشتاد درصد اشتغال کشور مرهون صنعت مسکن می باشد.
مجتبی بیگدلی اظهار داشت: معتقدم مسکن مهر پروژه ای موفق با حضور انبوه سازان بود و دولت فعلی بر همین مبنا طرح یک میلیون مسکن را با نام مسکن کرامت کلید زده است.
وی افزود: ساخت یک میلیون مسکن در یکی از شعارهای اصلی آقای رییسی است، در ضمن باید توجه داشت مجلس هم طرح جهش مسکن را تصویب کرده است و مطابق قانون اساسی، دولت موظف است مسکن مردم را در اختیار شهروندان بگذارد.
وی با دفاع از این طرح تصریح کرد: بدون تردید تولید یک میلیون مسکن در سال یعنی تولید یک میلیون یخچال، یک میلیون تلویزیون، هر چه در زیر سقف خانه یافت می شود. این یعنی اشتغالزایی که حجم آن قابل تصور نیست.
وی تصریح کرد: در خیلی از کشورها که رشد منفی جمعیت دارند، به صورت کاذب صنعت مسکن را تحریک می کنند چون که به مولد بودن و اشتغال زا بودن آن آگاهی دارند.
وی افزود: در کشور ما سالانه یک و تا یک و نیم میلیون واحد مسکونی نیاز داریم چون که ۷۵۰ هزار ازدواج در سال اتفاق می افتد. در عین حال مسکن فرسوده و حوادث غیرمترقبه هم داریم.
او با انتقاد از عملکرد وزیر اسبق راه و شهرسازی اظهار داشت: متاسفانه ایشان به طرح های تولید مسکن اعتقادی نداشتند و در نتیجه در انتها دولت دوازدهم بود که مسکن ملی راه افتاد اما نتوانست به هدف برسد.
بیگدلی ضمن اشاره به افزایش پانصد درصدی قیمت سیمان اظهار داشت: به بهانه قطع برق برخی مافیایی سیمان را گران کردند و در این میان چرا نباید نهاد امنیتی زیر میز مدیری بزند که این خیانت را می کند؟ آیا وضعیت از زمان جنگ بدتر است؟ در آن زمان می آمدند حساب می کردند ساختمان چقدر سیمان و آهن می برد و آنرا به قیمت تعاونی به طرف می دادند. وی افزود: دولت در آن دوره اینقدر خویش را کنار نکشیده بود. در ضمن سازمانی به نام تأمین اجتماعی که پیش از این در هر متر مربع ۲۵۰ تک تومانی می گرفت، امروزه متری ۱۰۰ هزار تومان دریافت می کند.
وی با انتقاد از مهندسان ناظر و کارخانه های فولاد و... اظهار داشت: تحقق این هدف مستلزم آن است که تکلیف مافیا روشن شود و فضا برای ساخت و ساز مهیا شود. ما برای حقق این هدف هفتخوانی پیش رو داریم.
سهم دولت از اقتصاد بالاست
علی صادقی همدانی، کارشناس اقتصادی اظهار داشت: باید در نظر داشت افزایش تولید مسکن به صورت قانون درآمده و هر دولتی می آمد موظف به اجرای این قانون بود.
وی تصریح کرد: بر کسی پوشیده نیست اجرای این طرح مخارج زیادی بوجود می آورد و فشاری مضاعف بر کسری بودجه دولت ایجاد خواهد شد.
این کارشناس افزود: باید بپذیریم کسی که می خواهد این طرح را اجرا نماید سطوحی از تورم را به جان می خرد. من معتقدم مبانی فکری پشت سر این طرح مشکل دارد.
وی با تکیه بر این که تفکر مداخله در بازار اساسا اشتباه است، افزود: آقای بیگدلی به بازار سیمان می تاختند و می گفتند مشکل از مافیا است اما اگر بودجه سال ۱۴۰۰ را با سال ۹۹ قیاس کنید می بینید با عنایت به سهم بالای دولت از اقتصاد بالقوه با بستر فساد مواجه هستیم.
وی افزود: اگر کسی قصد مبارزه با فساد را کرده باید بستر فساد را از بین ببرد. این یعنی کاهش مداخله دولت در اقتصاد و بازارها و تصدی گری اما متاسفانه می بینیم در دهه های اخیر مسیر حرکت معکوس بوده تا جایی که سهم دولت از اقتصاد به ۸۲ درصد رسیده است.
نباید ناامید باشیم
حبیب خلج، کارشناس اقتصادی و فعال حوزه انرژی هم در این جلسه اظهار داشت: این روزها مداوم با ناامیدی مواجه می باشیم، در حالیکه دومین واکسن ساز دنیا بودیم امروز ناامید هستیم.
وی با انتقاد از این که برای تحلیل مبحث ساخت یک میلیون مسکن برخی به مسکن مهر استناد میکنند، اظهار داشت: این که بگوییم دولت نمی تواند درست نیست، دولت بودجه و پیمانکار دارد و پیمانکاران خودشان را آماده اجرای این طرح کرده اند. دولت که به این حرفها بسنده نمی نماید.
وی اضافه کرد: دولت پختگی لازم را دارد و باید متوجه باشیم اگر مردم در این عرصه بی اعتماد شوند، نسبت به همه حوزه ها بی اعتماد خواهند شد. به قول وی اگر دولت به سمت ساختمان های صنعتی برود بخش مهمی از مشکلات حل می شود در ضمن ما در بحث فولاد و سیمان هیچ مشکلی نداریم و مشکل کمبود برق هم حل شده است.
مگر می شود سالی یک مشهد ساخت؟
منصور، کارشناس حوزه اقتصاد و آمایش سرزمین هم در این جلسه تصریح کرد: من همان زمانی که آقای رییسی این شعار را دادند محاسبه کردم این کار اجرایی نیست.
وی به تجربه مسکن مهر اشاره نمود و افزود: آقای احمدی نژاد قول ساخت دو میلیون مسکن را داد اما ۴۰۰ هزار واحد در حد اسکلت فیزیکی را تحویل داد. از طرفی شهری مانند پرند برای اسکان ۲۰۰ هزار نفر پیشبینی شده بود اما با اجرای مسکن مهر، جمعیت این شهر جدید ۳۸۰ هزار نفر شد.
وی افزود: متاسفانه شهر پردیس را روی گسل ساختند. فاضلاب ندارد و این مشکلات باقی است.
وی افزود: ساخت چهارمیلیون مسکن، با احتساب هر واحد تنها چهارصد میلیون تومان، میشود۱۶۰۰ هزار میلیارد تومان اما با کدام پول میتوان مسکن ساخت؟مگر می شود سالی یک شهر مثل مشهد ساخت؟ آیا برای هویت شهری این واحدها هم فکری شده است؟
سه اشکال اساسی در طرح ساخت یک میلیون مسکن
جمال صدرعاملی، کارشناس اقتصادی هم در این حوزه توضیح داد: سه اشکال اساسی متوجه بحث تولید یک میلیون مسکن در سال است. اول این که چنین طرحی فشار نقدینگی و تورمی ایجاد می کند، دوم مشکل زمین که در زمان مسکن مهر هم داشتیم، به قوت خود باقی است و در عین حال فشاری که به منابع بانکی می آید، قابل توجه است.
وی ضمن اشاره به این که بودجه عمرانی سال جاری ایران صد هزارمیلیارد تومان است، افزود: هزینه واقعبینانه ساخت متری ۳.۵ میلیون تومان است این بدان معناست که برای ساخت مسکن به ۳۵۰ هزار میلیارد تومان بودجه نیاز داریم که ۳.۵ برابر بودجه عمرانی سالجاری است.
برآورد هزینه- فایده
سمیعی، کارشناس اقتصادی و فعال بازار ارز هم در این جلسه تصریح کرد: وقتی می گوییم چنین کاری انجام پذیر است یا نه، باید به این سوال پاسخ دهیم. وقتی پول، زمین و مصالح باشد، این کار سخت نیست.
وی اضافه کرد: بحث اصلی این است که باید هزینه-فایده را برآورد نماییم که آیا صرف می کند چنین کاری را انجام دهیم یا نه.
وی با تکیه بر این که هزینه کرد دولت برای آموزش و پرورش و بهداشت هیچ مانعی ندارد، افزود: بهتر است دولت با هزینه کرد بودجه اش در این دو حوزه و مهار تورم، اجازه دهد مردم خودشان مشکلات خویش را حل کنند.
جامعه هدف باید مشخص شود
سهراب قشقایی، نماینده اسبق مجلس هم اظهار داشت: مدل ساخت یک میلیون مسکن مشخص نمی باشد. حال فرض نماییم همه چیز آماده است. شهرداری پروانه بدهد و زمین هم معارض نداشته باشد اما باور کنید من وسط کویر لوت پروژه پروژه داشتم و معارض پیدا شد.
وی افزود: در ضمن اگر این واحدهای مسکونی ساخته شوند، باز باید دید مصرف کننده چه کسی است؟
۲۲۳۲۲۳
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب