گزارش بازسازی خانه؛
فرصت مشاركت در بازسازی سوریه را از دست دادیم؟
بااینکه خیلی از کارشناسان معتقدند ما از ظرفیت های اقتصادی سوریه و صادرات کالا و خدمات فنی مهندسی به این کشور جا مانده ایم، اما رئیس کمیته روابط خارجی مجلس، علت آنرا قصور نمی داند.
به گزارش بازسازی خانه به نقل از مهر، از نیمه های سال ۹۳، بشار اسد رئیس جمهور سوریه به مقامات ارشد کشورمان پیشنهاد سرمایه گذاری ایران در بازسازی خرابی ها و زیرساخت های کشورش را با همکاری بخش خصوصی ایران ارائه داد؛ در همان زمان اعلام گردید اسد باتوجه به حمایت ایران از مردم سوریه در مقابل تجاوز تروریست ها و دشمنان مقاومت، ایرانیها را برای بازسازی این کشور ارجح می داند؛ پیشنهادی که با استقبال مقامات جمهوری اسلامی ایران روبه رو شد.
از آنجا که پیشنهاد ارائه شده، در میانه های بحران سوریه بود، اجرای آن با کمی تأخیر آغاز و همان سال کمیته ای تشکیل شد تا نسبت به نحوه سرمایه گذاری ها در سوریه و همین طور نیازها، ظرفیت ها و چگونگی توانمندسازی بخش خصوصی مشتاق سرمایه گذاری در این کشور، بررسی کارشناسی لازم را انجام دهد.
سفر مقامات ایرانی به سوریه و توافقاتی که هیچگاه عملی نشد
اردیبهشت ماه سال ۹۷ وزیر سابق راه و شهرسازی به نمایندگی از دولت ایران برای دیدار با مقامات سوریه و بررسی نحوه مشارکت در بازسازی این کشور به سوریه سفر و با بشار اسد رئیس جمهور و عماد خمیس نخست وزیر سابق سوریه دیدار کرد؛ در این دیدارها بر همکاری ایران و سوریه درباب ساخت مسکن، حمل و نقل و زیرساخت های آن، گمرک، روابط بانکی و بیمه ای، توسعه مناطق آزاد، بازسازی شهرک های صنعتی سوری و… تاکید و این موارد مورد موافقت قرار گرفت.
دی ماه سال ۹۷ نیز همایشی با حضور محمد اسلامی وزیر راه و شهرسازی در اتاق بازرگانی با عنوان مشارکت بخش خصوصی در بازسازی سوریه انجام شد که اسلامی در آن نشست از سفر یک هیأت بلندپایه ایرانی به دمشق و دیدار با فعالان بخش خصوصی این کشور و همین طور مقامات دولتی سوریه آگاهی داد.
سفر این هیئت سیاسی-اقتصادی، بهمن ماه ۹۷ به ریاست اسحاق جهانگیری معاون اول رئیس جمهور انجام شد که در آن سند مهم همکاریهای بلندمدت و راهبردی ایران و سوریه به امضا رسید. با این وجود تا کنون هیچیک از بندهای توافقات مهم مقامات سیاسی دو کشور، جنبه اقتصادی نگرفته است.
ساخت شهرک ۲۰۰ هزار واحدی دمشق به کجا رسید؟ / رئیس انجمن انبوه سازان: تقریباً هیچ!
ایرج رهبر رئیس انجمن انبوه سازان استان تهران نیز که در مسافرت جهانگیری به سوریه، هیئت ایرانی را همراهی می کرد، اسفند ۹۷ و چند روز بعد از انجام این سفر در نشست خبری گرامیداشت روز مهندس با اعلان اینکه عمده تلاش ما در افزایش صدور خدمات فنی مهندسی به کشورهای همسایه است و باید این روند تقویت شود، اظهار داشت: اخیراً در سفری که همراه با اسحاق جهانگیری معاون اول رئیس جمهور و محمد اسلامی وزیر راه و شهرسازی به سوریه داشتیم، تفاهمنامه هایی به امضا رسید در خصوص اینکه انبوه سازان ایرانی شهرک ۲۰۰ هزار واحدی در دمشق راه اندازی کنند.
وی در چند روز اخیر در گفت و گو با خبرنگار مهر درباره اینکه ماجرای ساخت ۲۰۰ هزار واحد مسکونی که در مسافرت بهمن ماه ۹۷ همراه با معاون اول رئیس جمهور به دمشق درباب آن توافق شد، به کجا رسید؟ گفت: بعد از آن سفر هیچ اتفاقی نیفتاد و هیچ اقدامی از جانب انبوه سازان در سوریه صورت نگرفت.
رهبر اظهار داشت: اینکه نهادهای دیگر کاری کرده باشند، اطلاعی ندارم اما از جانب انبوه سازان هیچ اقدامی برای بازسازی سوریه صورت نگرفت ما دائماً جلساتی با نمایندگان اتاق بازرگانی داریم و پیگیری می نماییم، اما مسئولان دستگاه دیپلماسی دنبال کار نیستند.
وی به برخی مشکلات دراین زمینه همچون صدور ضمانت نامه های بانکی، انتقال مصالح ساختمانی، نیروی انسانی، مراودات مالی و… اشاره و اظهار نمود: حل این دست مشکلات از دست ما خارج است و باید دولتمردان، بانک مرکزی، وزارت امور خارجه و امثال اینها باید کاری کنند تا راه برای سرمایه گذاری بخش خصوصی باز شود؛ اگر این مشکلات حل شود، ما از خدایمان هست که به آنجا برویم و کار کنیم؛ اما زور یک شهروند معمولی نمی رسد که در آنجا با دولت سوریه بخواهد رو در رو شود؛ حتی اتاق بازرگانی هم زورش نمی رسد؛ باید بانک مرکزی ورود کرده و اجازه صدور ضمانت نامه بانکی را بدهد و امکان مراودات مالی و نقل و انتقالات پول حل شود.
صادرات یک سال ترکیه به سوریه معادل نصف صادرات ۱۰ سال ایران به سوریه
علی رغم سفرهای گوناگون دیگر مقامات ایرانی در سطوح مختلف عالی رتبه و میانی به دمشق و همین طور چند سفر همتایان سوری آنها به تهران، برخی کارشناسان معتقدند آنگونه که شایسته است، ایرانیها نتوانسته اند بازار تا حدودی جذاب و آماده سوریه را در اختیار بگیرند.
از سال ۸۸ تا ۹۸، بیشترین میزان تجارت ایران و سوریه در سال ۸۹ با ۵۱۶ میلیون دلار رقم خورد؛ این در حالیست که در سال ۹۷ و با وجود افزایش کوشش های دو کشور برای بهره مندی از ظرفیت های یکدیگر، کمترین حجم تجارت ایران و سوریه انجام شد و به رقم ۹۹ میلیون دلار رسید هرچند که این میزان تجارت خارجی در سال ۹۸ رشد نسبتاً مناسب تری داشت و به رقم ۱۶۲ میلیون دلار رسید.
مجموع صادرات ایران به سوریه در یک دهه (۸۸ تا ۹۸) حدود ۲.۵ میلیارد دلار بود؛ اما ترکیه ای ها تنها در سال ۲۰۱۸ توانستند یک میلیارد و ۳۵۰ میلیون دلار به سوریه انواع کالا صادر کنند.
بر اساس آخرین آمار اعلام شده از طرف بخش عربی و آفریقایی سازمان توسعه تجارت در ۷ ماهه نخست امسال صادرات ایران به سوریه تنها ۷۳ میلیون دلار و واردات از سوریه نیز ۱۰ میلیون دلار بوده است.
این در حالی است که حتی بعضی از کشورهایی که از شروع بحران تا حالا با دولت و ملت سوریه وارد جنگ شده اند، صادرات بسیار گسترده تری به بازارهای این کشور دارند.
حامی تروریست ها، صدرنشین صادرکنندگان به سوریه
به عنوان نمونه ترکیه که نه فقط در زمان بحران سوریه، از تروریست های جبهه النصره حمایت می کرد، بلکه هم اکنون نیز در ادلب سوریه مستقر بوده و قسمتی از خاک این کشور را در اشغال دارد، در سال ۲۰۱۹ از مجموع واردات ۶ میلیارد دلاری سوریه، سهمی بیش از ۱.۷ میلیارد دلار را به خود اختصاص است.
عجیب تر اینکه مجموع صادرات ۷ ماهه ایران به سوریه، ۷۳ میلیون دلار بود اما صادرات تنها ماه سپتامبر (شهریور امسال) ترکیه به سوریه، بیش از ۱۰۰ میلیون دلار بوده است! در سال ۲۰۱۸ سه کشور امارات، چین و ترکیه صادراتی به ترتیب بین ۱.۱ تا ۱.۳ میلیارد دلار به سوریه داشته اند.
نبود راه دسترسی؛ اصلی ترین مشکل صادرکنندگان ایرانی به سوریه
برخی کارشناسان عدم تحقق وعده ساخت خط آهن شلمچه-بصره-لاذقیه را بعنوان یکی از اصلی ترین مشکلات صادرکنندگان ایرانی به سوریه می دانند که سبب شده تا ترکیه بواسطه داشتن مرزهای مشترک با سوریه، بخش مهمی از بازار این کشور را در اختیار بگیرد، اما برخی کارشناسان نیز می گویند سوری ها پیشنهاد مدیریت و بهره برداری از بندر لاذقیه بزرگترین بندر این کشور در مدیترانه را به ایرانیها ارایه داده بودند اما با استقبال دستگاه های ذی ربط مواجه نشده است. موضوعی که می توانست سهم بزرگی در کسب بازارهای سوریه برای تولیدکنندگان و صادرکنندگان ایرانی داشته باشد.
یک مقام ارشد هیئت دولت: بخش خصوصی برای حضور در سوریه توانمند می شود
یکی از مقامات ارشد هیئت دولت در گفت و گو با خبرنگار مهر با رد و تکذیب این مساله که برخی کشورهای حامی تروریست ها در سوریه توانسته اند پروژه های توسعه ای و عمرانی سوریه را برعهده بگیرند، گفت: ترکیه فقط در نزدیکی مرز خود با سوریه و برای اجرای تفاهمی که با روس ها درباب ایجاد حریم امنیتی داشته اند، احداثاتی داشته است تا نیروهای خودرا تجهیز کند.
تکذیب حضور شرکت های ساختمانی ترکیه در بازسازی سوریه
وی تاکید کرد: ما هیچ خبری دریافت نکرده ایم که ترکیه ای ها بخواهند بازسازی و نوسازی قسمتی از سوریه را به شرکت های خود اختصاص داده باشند چنین خبری هم تأیید نشده است.
این مقام مسئول ارشد دولتی درباب امضای سند همکاریهای اقتصادی ایران و سوریه که به امضای معاون اول رئیس جمهور کشورمان با نخست وزیر سوریه رسیده نیز آنرا یک سند همکاریهای طولانی مدت و راهبردی دانست و تاکید کرد: در این سند تکالیفی و برای هر تکلیف، کارگروه هایی در رشته های گوناگون تشکیل شده و اقداماتی صورت گرفته است.
برخی شرکت های ایرانی به این سوریه سفرهایی داشته و قراردادهایی منعقد کرده اند؛ اتاق بازرگانی باید به این کشور می رفت و اتاق مشترک ایران و سوریه را تجهیز و نمایشگاه دائمی محصولات ایران را تأسیس می کرد که این اتفاق افتاده است.
وی درباره مسائل و همکاریهای پولی و بانکی ایران و سوریه نیز بیان کرد: سوری ها اقدامات زیادی با بانک مرکزی کشورمان انجام داده اند که در مراحل پایانی به سر می برد.
تغییر دولت سوریه، پروسه سرمایه گذاری ایرانیها را کند کرد
این مقام بلندپایه هیئت دولت درباره پروژه شهرک مسکونی دمشق نیز که مقرر است انبوه سازان ایرانی آنرا در سوریه اجرا کنند، اظهار داشت: این پروژه را سوری ها پیشنهاد داده اند و اتاق بازرگانی به شرکت های ایرانی اعلام نموده تا پروپوزال های خودرا تهیه کنند و در مذاکره هستند که دولت در سوریه تغییر کرد؛ فضای حاکم بر مذاکرات متأثر از تغییر دولت بوده و باید مجدداً هماهنگی ها صورت بگیرد که در حال رایزنی هستیم.
سرمایه گذاران ایرانی پروژه های عمرانی را فاینانس می کنند
وی درباب نحوه تامین اعتبارات پروژه های عمرانی شرکت های فعال ایرانی در سوریه تاکید کرد: هر کشوری که می خواهد در بازسازی سوریه فعال شود، باید پکیج فاینانس را هم عرضه نماید تا بتواند پیشنهادهای خودرا جذاب کند؛ بخش خصوصی ما برای حضور در پروژه های عمرانی سوریه بسیار مشتاق است و اتاق بازرگانی هم به آن علاقه مندی نشان داده است. هم اکنون هم تبادلات کالایی با سوریه را آغاز نموده اند.
مقام مسئول ارشد دولتی درباره پروژه های مسکونی اشاره کرد: باید توانمندسازی مردم سوریه بوسیله بانکهای این کشور می بایست صورت بگیرد که با کمک های خارجی که به این کشور داده می شود، بانکهای سوری تقویت می شوند؛ پروژه های مسکونی و ساخت و سازها در سوریه باید در مدار این اعتبارات به چرخش دربیایند؛ بدین سبب ایرانی هایی که مقرر است سرمایه گذاری مشترک کنند، باید منابع مالی را هم با خود ببرند که شامل بخش خصوصی می شود؛ نحوه همکاریهای بخش دولتی ایران و سوریه فرق دارد یعنی پول دولت ایران که می خواهد سرمایه گذاری کند، باید در قالب برنامه و سیستم های حمایتی باشد که در دستور کار است و از اول هم ما به دنبال این بودیم تا با اعتبار دهی و پشتیبانی از شرکت هایمان، فرصت های کسب وکار و سازندگی را که هم برای رفاه حال مردم سوریه باش و هم کسب وکار شرکت های ایرانی باشد که در حال پیگیری است.
عضو کمیته مذاکرات اقتصادی ایران و سوریه: قصوری صورت نگرفته؛ ولی از ظرفیت ها بطور کامل بهره برداری نمی شود
عباس گلرو رئیس کمیته روابط خارجی مجلس هم در گفت و گو با خبرنگار مهر گفت: در ضمن ۴۰ سال روابط سیاسی که با سوریه داشتیم، طبیعتاً تلاش شده که روابط اقتصادی هم شکل بگیرد و گسترش پیدا کند؛ ما پیش از بحران سوریه، پروژه های مهمی در این کشور اجرا کردیم که مهمترین آن، راه اندازی کارخانجات خودروسازی، شیشه سازی و تأسیس نیروگاه های برق در این کشور بود؛ هر چند که روابط اقتصادی ما، همتراز با روابط سیاسی نبود اما همکاری اقتصادی رو به رشد بود.
وی اضافه کرد: در خلال بحران سوریه، جمهوری اسلامی ایران بعنوان متحد اول سوریه در کنار مردم این کشور برای مقابله با تروریست ها و متجاوزان قرار گرفت؛ در خلال بحران، پروژه های اقتصادی مهمی با سوریه برای بازسازی این کشور تعریف شد و در دیدارهایی که با بشار اسد رئیس جمهور سوریه انجام شد، وی تاکید داشت که باید روابط اقتصادی دو کشور ارتقا یابد؛ ما هم معتقد بودیم، باتوجه به ظرفیت های اقتصادی ایران و سوریه، سطح فعلی مناسبات اقتصادی، کافی نیست و باید افزایش یابد.
نایب رئیس گروه دوستی پارلمانی ایران و سوریه افزود: به دنبال این جلسات، کمیته ۳ نفره ای برای ارتقای مناسبات اقتصادی ایران و سوریه شکل گرفت که بنده هم به نمایندگی از وزارت امور خارجه، در آن کمیته عضویت داشتم و جلسات مختلفی با همتایان سوری برای ارتقای سطح روابط اقتصادی دو کشور برگزار کردیم؛ کار کارشناسی دقیقی برای تقویت روابط اقتصادی انجام شد که نتیجه آن، تعریف و طراحی پروژه های مختلف توسعه ای و زیرساختی در سوریه بود.
شروع توسعه روابط ایران و سوریه از اواسط بحران این کشور بود
وی تصریح کرد: شروع توسعه روابط اقتصادی ایران و سوریه در اواسط بحران سوریه و در سال ۹۳ زده شد اما فراز و نشیب هایی هم داشت؛ من معتقدم اقداماتی در این خصوص انجام گرفته و این طور نیست که کوتاهی کرده باشیم یا قصوری صورت گرفته باشد اما به هر حال محدودیت هایی در کلیت کار در منطقه وجود دارد هر چند که توقع داریم از ظرفیت ها بطور کامل بهره برداری شود؛ ما همیشه به دنبال شرایط مطلوب تری هستیم و نباید به حدی که الان هستیم، اکتفا نماییم.
عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس تاکید کرد: ظرفیت سازی ها به آن شکل که باید انجام می شد، صورت نگرفته است.
گلرو گفت: علاوه بر تقویت روابط اقتصادی بخش دولتی ایران با سوریه، روابط بخش های خصوصی دو کشور را هم تقویت کرده ایم؛ بعنوان مثال اتاق بازرگانی ایران ساختمانی در دمشق خریداری نموده تا نمایندگان این بخش در سوریه فعال مستقر شوند. روابط اقتصادی و تجاری یک جاده دو طرفه است و هر دو طرف از آن بهره مند می شوند؛ به خصوص که این کشور محصولاتی دارد که ما می توانیم از آنها خریداری نماییم و همچنین، بازار خوبی برای کالاهای ماست.
بروکراسی های پیچیده، مانع توسعه فعالیت بخش خصوصی
نماینده مجلس یازدهم اشاره کرد: سوریه آمادگی دارد تا از سرمایه گذاران ایرانی استقبال کند؛ اما بعضاً وجود بروکراسی هایی در دو سوی این روابط و همین طور برخی بروکراسی های اداری در سمت ایران، موجب می شود تا توسعه این روابط به تأخیر بیفتد؛ چاره آن نیز تسهیل موانع است تا به سمت فضای بازتر برای توسعه روابط اقتصادی حرکت نماییم.
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب